Stoicyzm to jedna z najważniejszych filozofii starożytnej Grecji i Rzymu. Charakteryzujący się pragmatycznym podejściem do życia, stoicyzm był filozofią, która pomagała ludziom radzić sobie z trudnościami codziennego życia. W tym artykule przyjrzymy się bliżej, czym jest stoicyzm oraz skąd pochodzi.
Definicja stoicyzmu
Stoicyzm to szkoła filozoficzna założona przez Zenona z Kition w III wieku p.n.e. w Atenach. Jest to filozofia, która skupia się na samodyscyplinie, etyce osobistej i zdolności do opanowania emocji. Według stoików, prawdziwe szczęście pochodzi z akceptacji momentu, który jest obecny – akceptacji tego, co jest poza naszą kontrolą i koncentracji na tym, co możemy kontrolować.
Pochodzenie stoicyzmu
Zenon z Kition i powstanie stoicyzmu
Stoicyzm powstał w starożytnej Grecji, a jego założycielem był Zenon z Kition, który nauczał na początku III wieku p.n.e. Jego nauczanie było reakcją na dominujące wówczas szkoły filozoficzne, takie jak epikureizm, który skupiał się na dążeniu do przyjemności, oraz cynizm, który odrzucał materializm na rzecz prostego życia.
Zenon nauczał w Atenach na słynnym kolorystym portyku (stoa poikile), od czego wzięła się nazwa szkoły – stoicyzm. Nauczanie Zenona było skoncentrowane wokół idei, że dobro pochodzi z cnoty, a cnota jest zgodnością z naturą.
Rozwój stoicyzmu
Stoicyzm przetrwał wieki, rozwijając się i zmieniając, aby zaspokoić potrzeby różnych czasów i kultur. Stoicyzm przetrwał upadek Grecji i rozkwitł w Rzymie, gdzie filozofowie tacy jak Seneka, Epiktet i cesarz Marek Aureliusz byli jego wybitnymi przedstawicielami.
Kluczowe zasady stoicyzmu
Zgodność z naturą
Podstawowym założeniem stoicyzmu jest przekonanie, że powinniśmy żyć zgodnie z naturą. Oznacza to akceptację rzeczy, które są poza naszą kontrolą, takich jak los, a skupienie się na tym, co możemy kontrolować – nasze postawy, przekonania i reakcje.
Cnota jako najwyższe dobro
Stoicy wierzyli, że cnota jest najwyższym dobrem. Wszystko inne, od bogactwa po zdrowie, jest obojętne i nie powinno wpływać na nasze poczucie dobra. Prawdziwe szczęście, według stoików, pochodzi z wewnętrznej harmonii, a nie z zewnętrznych dóbr.
Opanowanie emocji
Stoicyzm naucza, że powinniśmy opanować nasze emocje, a nie pozwolić im kontrolować nas. Emocje, takie jak gniew, lęk czy zazdrość, są wynikiem błędnych przekonań i niezdrowego przywiązania do rzeczy, które są poza naszą kontrolą. Stoicy dążą do spokoju ducha, który pochodzi z akceptacji rzeczy takimi, jakimi są.
Wpływ stoicyzmu na współczesne myślenie
Stoicyzm miał ogromny wpływ na rozwój filozofii i psychologii. Jego zasady można znaleźć w wielu współczesnych podejściach terapeutycznych, takich jak terapia poznawczo-behawioralna, która koncentruje się na zmianie negatywnych wzorców myślenia.
Ponadto, stoicyzm nadal inspiruje ludzi na całym świecie do prowadzenia spokojniejszego i bardziej zrównoważonego życia. Jego nauki pomagają ludziom radzić sobie z trudnościami, akceptować to, co jest poza ich kontrolą i skupiać się na tym, co mogą zmienić.
Podsumowanie
Stoicyzm to szkoła filozoficzna, która powstała w starożytnej Grecji, ale jej nauki są nadal aktualne i mają wpływ na współczesne myślenie. Stoicyzm naucza, że prawdziwe szczęście pochodzi z akceptacji tego, co jest, oraz z koncentracji na tym, co jest w naszej mocy – naszych postawach, przekonaniach i reakcjach.
Stoicyzm to filozofia, która może pomóc nam radzić sobie z trudnościami, zrozumieć nasze miejsce w świecie i żyć pełniejszym, spokojniejszym życiem. Bez względu na to, czy jesteś filozofem, psychologiem, czy po prostu szukasz sposobu na radzenie sobie z trudnościami życia, stoicyzm ma wiele do zaoferowania.
